Egzama Nedir? Neden Olur? Nasıl Geçer?
Egzama nedir, diye merak edenlerin en çok araştırma yaptığı sağlık sorunları arasından birisidir. Kaşıntı oluşmasıyla insanlar acaba egzamamı oldum ben gibi soruları kendilerine sormaktadır. Şunu bilmenizde fayda vardır. Her kaşıntı egzama başlangıcı değildir. Peki egzama nedir? Egzama neden olur? Gelin hep beraber okuyalım.
İçindekiler tablosu
Egzama Nedir
Egzama, vücudun herhangi bir uyarana verdiği tepki sonucunda ortaya çıkan bir cilt hastalığıdır. Dış nedenlerden dolayı da olabilir iç sebeplerden de kaynaklana bilmektedir. Egzamalı bir ciltte genellikle kaşıntı ve pul pul deri dökülmesi görülür. Bunun yanında ilerlemiş olan egzamalar da su dolu kabarcıklar ve kızarıklıklar oluşmaktadır.
Vücudumuzda egzamanın en yaygın görüldüğü yerler saç derisi, dirsekler, dizler, eller, ayaklar ve kalça bölgeleridir. Özellikle saç diplerinde ilk olarak başladığı uzmanlar tarafından söylenir.
Egzama Neden Olur?
Egzama iki sebepten dolayı oluşur. Dışarıdan insan vücuduna temas eden ve hastalığa yol açan etkenlerden ve insan vücudundan kaynaklı iç sebepler nedeniyle olur. Dış sebeplerin başında sürekli temas halinde olduğumuz kimyasallar yer alıyor. Deterjan, duş jeli, sabun, şampuan, saç boyaları, kalitesiz kıyafetler ve parfümler gibi ürünler egzamaya neden olabiliyor. İç sebepler de genellikle stres ve dolaşım kaynaklı olarak adlandırılmaktadır. Bunun yanında kronik rahatsızlıkların bazıları da egzama nedeni olarak gösterilmektedir.
Egzama rahatsızlığı oluşum nedenlerine göre kendi içinde farklı isimler ile bilinir. Tiplerine göre egzama çeşitleri;
- Atopik Egzama: Atopik bir cilde sahip kimselerde görünür. Bebeklik çağından itibaren bu kişilerde kızarıklık ve kaşıntılar başlar. Zaman içinde azalır ancak genetik kaynaklı olduğu için tamamen geçmez. Bir çok zararlı kimyasallara karşı tepki gösteren vücut tipi olarak adlandırılır.
- Seboreik Egzama: Kış aylarında kendini daha çok gösteren bu egzama türü vücudun kuru yerlerinde değil daha çok yağlı bölgelerde görülür. Neden olduğu ne şekilde tetiklendiği henüz bilinmiyor.
- Asteatotik Egzama: Bu egzama türü seboreik egzamanın tam tersidir. Genellikle kuru ciltlerde veya cildin kuru bölgelerinde kendini gösterir. Çok sık yıkanmak yada saçları çok sık yıkamak vücudun var olan doğal yağını yok ettiği için kurumaya neden olur. Ortaya çıkışının bir diğer nedeni ise yaşlanma nedeniyle cildin kurumasıdır.
- Kontakt Egzama: Adından da anlaşıldığı gibi cilt ile temas eden zararlı kimyasal nedeniyle görülür. Temas edildiğinde cildin yüzeyini tahriş ederek aşınmasına ve tahriş olmasına neden olan maddeler kaynaklıdır. Kronik olma olasılığı da vardır ama genellikle geçici olan bir egzama türüdür.
- Elde Egzama: Eller genellikle dış uyaranlar ile sürekli temas halinde olan bölgedir. Bu nedenle yatkın olan vücutlar da sabun nedeniyle bile el egzaması görülür. Sonradan olan el egzamasının ise en büyük nedenleri meslekidir. Kuaförler, sanayi sektöründe çalışanlar, temizlikçiler el egzamasına en açık meslek grupları arasında bulunur. Çünkü elleri sürekli tepkimeye maruz kalır.
- Numuler Egzama: Numuler Egzama çoğunlukla diz, dirsek bölgesinde görülen egzama türüdür. Kaşınır ve pul pul dökülür. Yayılması daha hızlıdır ve kolay kolay geçmeyen bir egzama türüdür.
- Stres Egzaması: Psikolojik nedenlerden dolayı oluşan egzama türüdür. Akut olarak da oluşabilir kronik olarak da olur. Strese aşırı maruz kalan bir kimsenin vücudunun verdiği bir iç uyaran olarak bilinir.
Egzama Nasıl Tedavi Edilir
Egzama tanısı ilk olarak hastanelerin deri ve zührevi hastalıkları (cildiye) bölümü tarafından koyulan teşhis ile anlaşılır. Cildiye hekimi hastayı ayakta muayene ederek cilt üzerinde bulunan lezyonları inceler ve hastalığın oluşumu hakkında bilgi alır. Deri üstünde gerekli incelemeler yapıldıktan sonra ne tip bir egzama olduğuna karar verir ve tanıyı koyar.
Egzamanın tam olarak tedavisi yoktur. Ancak hastalığın oluşum nedenleri ortadan kaldırılarak seyrini hafifletilebilir. Kronik bir rahatsızlık olarak bilinir ve kesin geçme ihtimali çok azdır. Doktorların önerdiği ilk şey, cildin tepki verdiği maddeyi ortadan kaldırmak olacaktır. Ne tip bir egzama ile mücadele ediliyorsa ona uygun olarak yaşam tarzı değiştirilir. Sürekli kimyasala maruz kalma nedeniyle yaşanan egzamanın şiddetini azaltmak için elleri ile kimyasalların arasına mesafe koyulur.
Egzama ilaç tedavisi, genellikle oluşan şikayetler doğrultusunda kaşıntı önleyici, kızarıklık giderici, ve nemlendirici egzama kremi kullanılır. Kuru ciltlerin daha yatkın olduğu düşünülürse nemlendirici ortaya çıkan semptomların azalmasına yardımcı olur. aynı şekilde kaşıntılı ve acılı bir egzama yaşam kalitesini düşürür bu nedenle kaşıntı önleyici antialerji ilaçları önerilir. Ayrıca saçlarda oluşan egzama için egzama şampuanı kullanılır.
Egzamayı Tetikleyenler Nelerdir?
- Kimyasallar; bulaşık deterjanları, sıvı sabunlar, saç boyaları, şampuanlar, kolonya, çamaşır deterjanları, sirke, parfüm gibi sürekli temas edilen maddeler.
- Su; çok sık yıkanmak veya çok sık elleri yıkamak egzamayı tetikler. Su ile maruz kalmak cildin kurumasına neden olur. Sonuç olarak ellerde ve saç diplerinde pul pul dökülmeler ile kendini gösterir.
- Kuru Hava; kuru ve soğuk havalarda atopik olan cilt tiplerinde egzama oluşumu tetiklenir. Genellikle soğuk havalarda ellerin üst kısımlarının kuruyup çatladığına şahit oluruz. Yatkın ciltlerde bu durum egzamaya yol açar.
- Cilt Tipi; doğuştan kuru cilde sahip olan kişilerde egzama oluşumu müsaittir. Bu nedenle kuru cilt tipi olanlar uygun olan nemlendiricileri mutlaka kullanmalıdır.
- Stres; vücutta bir çok tahribata yol açan stres faktörü egzamayı tetikleyen ve artmasına neden olan en önemli faktörler arasında yer alır. Sinirlilik hali, içsel sorunlar, depresyon gibi ruh hali değişimleri egzamaya neden olmaktadır.
- Bakteriler, virüsler ve mantarlar; egzamanın bazı türleri mantarlar nedeniyle ortaya çıkar. Bunu anlamak için doktora başvurarak egzamanın nedeni belirlenmelidir. Vücutta var olan mikroplar uygun ilaçlar ile uzaklaştırılmalıdır.
- Terleme; ter insan vücudunda ısı artması ve nem oranın yükselmesine neden olur. İçeriğinde çeşitli bakteriler de bulunur bu nedenle egzama oluşumunu tetikler.
- Hayvan tüyleri; evcil hayvan besleyen kişilerde sıklıkla gözlemlenebilir. Hayvanların derilerinden ve ağzından çıkan bir takım bakteriler egzama oluşumunda etkilidir.
- Yiyecekler; vücutta bir takım alerjilere neden olan besinler sık tüketildiğinde vücut buna tepki verir. Uzun süredir yediğiniz bir besin bile bir zaman sonra egzama oluşumuna neden olur.
Egzama Nasıl Geçer? Egzamaya Ne İyi Gelir?
Egzama için doğal tedavi yöntemleri vardır. Evde kolay bir şekilde yapabileceğiniz egzama tedavisinde yardımcı 5 doğal yöntemi deneyebilirsiniz. Bu yöntemlerin insan sağlığına kesinlikle zararı bulunmamaktadır. Hepsi doğal ürünlerdir.
- Aloe Vera: her yerde bulunan bitkinin yara kapatma ve iltihap giderme özelliği vardır. Aloe vera içinden çıkan jel doku çay kaşığı yardımı ile sıyırın ve egzama olan bölgeye uygulayın. Bir süre bekledikten sonra sadece su ile durulayın. Her hafta bunu yapın.
- Beyaz Dut Kürü: Kaşıntı ve kızarıklık üzerinde etkisi bilinen kür için 1 avuç beyaz dut kurusu yeterlidir. Dut kuruları bir miktar suyun içinde 5-6 dakika kaynatılır. Ilıdıktan sonra egzamalı olan eller bu suyun içinde 15 dakika bekletilir. Kısa sürede sonuç verir. Haftada bir kez uygulanabilir.
- Papatya: Papatya bitkisi egzamanın bir numaralı düşmanıdır. 1 avuç papatya 200 ML kaynar su içinde demlenir. Süzüldükten sonra pamuk yardımı ile suyu egzamalı bölgeye sürülür. Papatya cildi nemlendirir ve kaşıntı hissini azaltır.
- Yulaf: Yulaf banyosu olarak bilinen yöntemde küvet içine yarım kg yulaf tozu dökülür ve 30 dakika su içinde kalınır. Evde egzama tedavi yöntemleri içinde en etkili olanıdır. Tahriş ve kızarıklığı önler.
- Salatalık: Salatalık nem deposu olarak bilinir. Soğuk olarak uygulanır. Suguk buz kalıplarından yardım alabilirsiniz. Soğutulan salatalık dilimleri egzamalı bölgeye uygulanır. Bu şekilde rahatlama sağlanır.