Sağlık

Uyuz Belirtileri Nelerdir?

Uyuz hastalığı, mikroskopik bir canlı olan uyuz akarı (Sarcoptes scabiei) nedeniyle oluşan bir cilt hastalığıdır. Uyuz akarı, insan derisinin üst tabakasına girip, burada tüneller açarak yumurtalarını bırakır. Bu durum, deride alerjik bir reaksiyona, şiddetli kaşıntıya ve sivilceye benzer döküntülere yol açar. Uyuz hastalığı, genellikle uzun süreli cilt teması yoluyla insandan insana bulaşır. Uyuz belirtileri son zamanlarda ülkemizde yüzde 30 civarında görülmektedir.

Aynı evde yaşayanlar, cinsel partnerler, bakım evleri veya kreşlerdeki kişiler uyuz hastalığına yakalanma riski daha yüksek olan gruplardır. Uyuz hastalığının tanısı, deriden alınan örneklerin mikroskop altında incelenmesiyle konur. Uyuz hastalığının tedavisi için doktor tarafından reçete edilen ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar genellikle krem, losyon veya şampuan şeklinde olup, tüm vücuda uygulanır. Tedavi sürecinde kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek ve ortak eşya kullanmamak da önemlidir. Peki son zamanlarda oldukça sık görülen uyuz dedir? Uyuz belirtileri nelerdir?

Uyuz Nedir?

Uyuz hastalığı, “Sarcoptes scabiei” adlı mikroskobik akarların neden olduğu bir deri enfestasyonudur. Bu hastalıkta uyuz böceklerinin dişileri derinin dış tabakalarına yumurtalarını bırakır. Akarların deriye yumurtalarını bırakması, deride bir alerjik tepkimeye, ağır kaşıntıya ve döküntüye neden olmaktadır. Uyuz hastalığına yakalanmış kişilerde en yaygın uyuz belirtileri arasında yoğun kaşıntı, sivilce benzeri döküntülerle kızarıklıklar, kabuklarla kabarcıklar ve sürekli kaşımadan kaynaklanan yaralar yer alır.

uyuz hastalığı
uyuz hastalığı

Uyuz hastalığı tipik olarak, akarların bir kişiden diğerine geçmeleri için yeterince uzun süren ciltten cilde temas yoluyla yayılmaktadır. Yatak takımları veya havlular gibi paylaşılan kişisel eşyalar üzerinden de kolay bir şekilde yayılabilirler. Ailenin bireyleri ve cinsel partnerler arasında da kolayca yayılırlar. Normal bir el sıkışması ya da sarılma, uyuz akarının bulaşması için uygun bir durum değildir. Uyuz akarı çok yavaş sürünen bir varlıktır, zıplayamaz, uçamaz. Uyuz hastalığı daha çok temizlik koşullarının ideal olmadığı ve insanların uzun süre boyunca birbirine yakın olduğu yerlerde çok sık görülmektedir.

Herkes uyuz hastalığına yakalanabilir ama, cinsel olarak aktif, birden çok partneri olan yetişkinler, hapishane mahkumları, kurumsal bakıma muhtaç insanlar, kalabalık koşullarda yaşayan insanlar ile çocukların ya da yaşlıların bakım tesislerindeki insanlar uyuz hastalığına yakalanma riski en yüksek gruplar arasında yer alır.

Uyuz Belirtileri

Uyuz akarına bulaşmış ve enfekte olan bir kişide uyuz belirtileri ortaya çıkması yaklaşık olarak 4 haftayı bulmaktadır. İlk belirti kaşıntı olarak görülür. Daha sonra bunu ciltte döküntüler ve kızarıklıklar takip eder. En son olarakta aşırı kaşınmadan dolayı ciltte yaralar meydana gelir.

İlk zamanlarda meydana gelen uyuz belirtileri sivilceye benzer ve sinek ısırığı gibi görünmektedir. Diğer cilt hastalıklardan uyuzu ayıran tek neden kaşıntıdır. Bu kaşıntı durumları yaşlılarda ve çocuklarda daha fazla görünmektedir. Uyuz belirtileri arasında ciltte uzun cizgiler halinde oyuklar oluşur. Bu oyuklu çizgilerin arasına dişi aktarlar yumurtalarını bırakırlar. Uyuz böcekleri vücudun her bir yerine rahatla yerleşirler ve her bölgeyi oldukça severler.

uyuz belirtileri
uyuz belirtileri

En çok sevdikleri ve yaşadıkları yerler arasında cinsel organ bölgeleri, dirsekler, koltuk altları ve parmaklar yer almaktadır. Uyuz hastalığına yakalanmış bir insan bu böcekleri gözle görmesi imkansızdır. Çok ufak yaratıklar oldukları için gözle görülmesi imkansızdır.

Uyuz Hastalığı Nasıl Geçer

Uyuz hastalığı, ciltte kaşıntılı bir döküntüye neden olan bir cilt enfeksiyonu olduğunu söylemiştik. Bu hastalık, uyuz böceği adı verilen bir parazitin neden olduğu bir enfeksiyondur. Uyuz hastalığının tedavisi, uyuz böceğinin öldürülmesini ve kaşıntının giderilmesiyle tamamen ortadan kalkar ve hasta iyileşir. Hastanın tamamen iyileşmesi ve eski sağlığına gelmesi biraz zaman almaktadır.

Uyuz hastalığının tedavisi için doktorunuz genellikle kremler veya losyonlar kullandırır. Bu ilaçlar, cildinize uygulandığında uyuz böceklerini öldürürler ve kaşıntıları zamanla ortadan kaldırır. Ayrıca, kaşıntıyı hafifletmek için antihistaminik ilaçlar da oldukça fazla kullanılmaktadır.

Uyuz hastalığından kurtulmak için ayrıca şunlara dikkat etmenizde fayda vardır;

  • Giysilerinizi ve yatağınızı sık sık yıkamalısınız.
  • Kişisel eşyalarınızı (örneğin havlu, çarşaf, pijama) başkalarıyla kesinlikle paylaşmayın.
  • Cildinizi nemli tutun ve kaşıntıyı hafifletmek için soğuk kompresler uygulayarak kaşıntıyı hafife indire bikirsiniz.
  • Uyuz böceği enfeksiyonunu önlemek için cildinizi temiz tutun ve kişisel hijyeninize dikkat edin.

Uyuz hastalığı tedavi edilmezse, ciddi cilt enfeksiyonlarına ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu nedenle, uyuz belirtileri fark ettiğinizde hemen bir doktora zaman kaybetmeden başvurmanız gerekmektedir.

uyuzun mikroskopla görüntüsü
uyuzun mikroskopla görüntüsü

Uyuz Kasıntisina Ne İyi Gelir?

Uyuz kaşıntısı oldukça rahatsız edici bir durumdur. Günlük yaşantınızı oldukça etkiler ve sizi rahatsız eder. Kaşıntıyı hafifletmek için aşağıdaki adımları uygulayarak cildinizi ve kendinizi rahatlata bilirsiniz.

  1. Soğuk kompresler: Kaşıntıyı hafifletmek için cildinize soğuk kompresler uygulayabilirsiniz. Bunun için bir kaç buz küpünü bir bezin içine koyup, kaşıntılı bölgeye uygulayabilirsiniz.
  2. Nemlendirici kremler: Cildinizi nemli tutmak, kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Nemlendirici kremler, cildinizi nemlendirir ve kaşıntıyı hafifletir.
  3. Antihistaminik ilaçlar: Antihistaminik ilaçlar, kaşıntıyı hafifletmek için kullanılabilir. Ancak, bu ilaçları kullanmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
  4. Stresi azaltmak: Stres, kaşıntıyı artırabilir. Bu nedenle, stresi azaltmak için yoga, meditasyon veya derin nefes egzersizleri gibi rahatlama tekniklerini deneyebilirsiniz.

Uyuz kaşıntısı oldukça rahatsız edici bir durumdur ve tedavi edilmesi önemlidir. Yukarıdaki öneriler kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olmaktadır, ancak uyuz enfeksiyonunun tedavisi için bir uzman doktora başvurmak en doğru yöntemdir.

Uyuz Nasıl Bulaşır?

Uyuz hastalığının bulaşıcı bir hastalık olduğunu yukarda anlattık ve artık bikiyoruz. Uyuz, insan vücuduna bulaştıktan sonra belirli bir süre gectikten sonra cilt teması yoluyla bulaşmaktadır. Uyuzun en sevdiği yer arasında ilk olarak hijyenik olmayan yerler gelir. Unutmamalıyızki her insanın uyuz hastalığına yakalanma riski vardır.

Bu hastalığa yakalanmamak için temizliğe ve hijyene oldukça fazla dikkat etmemiz gerekir. Ellerimizi düzenli yıkamamız, sık sık duş almamız, temiz kıyafetler giymemiz bunların başında gelir. Genel olarak ilk okullarda daha çok yayılma gösterir. Çocuklarda bir birlerine cilt teması uyuzun yayılma hızını artırmaktadır. Bu sebepten dolayı velilerin dikkat etmesi gerekir ve okullarda her dönem düzenli uyuz taraması yapılmalıdır.

Uyuz Kendiliğinden Geçermi?

Uyuz malesef kendiliğinden geçmez. Uyuza neden olan uyuz akarları vücudunuzu kolay kolay terk etmezler. Sadece doktorunuz tarafından yazılan ve kullanılan reçeteli ilaçlar veya uyuzu etkili doğal ilaçlarla uyuz aknelerini öldüre bilirsiniz. En yaygını uyuz kremleri ve losyonlarıdır. Bu krem ve losyonları vücudunuza uygulandığı sürece uyuz hastalığından kurtulabilirsiniz. Ayrıca temizliğinize bu dönemde çok dikkat etmeniz gerekir.

 

Gülay Demir

35 Yaşında Ankara doğumluyum. İçerik Editörü olarak çalışıyorum. 12 Yıldır kaliteli içerik üretiyorum ve pazarlıyorum. Bildiklerimi paylaşmayı seviyorum.

Bir Yorum

  1. Uyuz belirtileri son zamanlarda oldukça fazla sayıda artmış sanırım. Bu makale oldukça faydalı olmuş.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu